در استان آذربایجان غربی ، بین بوکان و مهاباد غاری معروف وجود دارد که جزو 10 غار برتر ایران می باشد. غار سهولان که محلی ها به آن ه کوتر هم می گویند (چون کبوترهای زیادی در آن لانه دارند) یکی از غارهای سرد ایران است و اختلاف دمایی زیادی با محیط بیرون دارد. در واقع سهولان در زبان کردی به معنای یخبندان است.

داخل این غار دریاچه ای وجود دارد که آب بسیار زلالی و عمق زیادی نیز دارد. این آب به قدری سرد است که بدون لباس نباید داخل ان رفت و برای عبور از ان یا شنا حتما باید قایق یا لباس غواصی داشت. ارتفاع غار از سطح دریاچه حدود 50 متر است. برای بازدید از این غار باید با قایق طول این غار را بپیمایید و در قایق از آن بازدید کنید. تاکنون حدود 250 متر از خشکی و 300 متر از آبی این غار کشف شده است.

قدمت این غار به 70 الی 100 سال پیش برمیگردد و برای اولین بار یک باستان شناس فرانسوی به داخل آن پا گذاشت. با نشانه هایی که از تحقیقات به دست امد می توان فهمید که در دوران قرون وسطی نیز زندگی در این غار جریان داشته است. سفال های اشکانی و برخی دیگر ظروف مسی به جا مانده از ایلخانی ها نیز نشانه ی زندگی در این غار بوده اند.

به دلیل ارتفاع زیاد این غار در زمان ورود باید حدود 100 پله به سمت پایین بروید. این غار حالا محل زندگی کبوتر ها و خفاش ها است پس اگر در زمان حضور در این غار چندین کبوتر از کنارتان عبور کردند خیلی تعجب نکنید. حتی امکان دارد صداهای جیغ مانندی نیز بشنوید که آن هم صدای اعتراض خفاش ها است که از خواب بیدار شده اند.

این غار اهکی مثل دیگر غارهای این دوره پر از قندیل های آهکی است که شکل های مختلفی را به خود گرفته اند و سرگرمی برای بازدید کنندگان هستند که حدس بزنند چه قندیلی شبیه به چه چیزی هستند. در طول این غار از چندین دریاچه و دالان و تونل عبور کرد. در آخر هم باید از 170 پله بالا بروید تا بتوانید از غار خارج شوید.